"Бизнес эрхлэлт нь эдийн засгийн өсөлт, ажлын байр бий болгоход чухал ач холбогдолтой бөгөөд жендэрийн тэгш байдлыг хангах зорилгод хүрэх, эмэгтэйчүүдийн эрх мэдлийг нэмэгдүүлэх хүчирхэг хэрэгсэл болж чадна.

Гэсэн хэдий ч Азид бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүдийн талаарх баримт мэдээлэл бага байна. Жендэрийн тэгш байдлын баримт ба өгөгдөл (EDGE) санаачилгыг дэмжихийн тулд энэхүү судалгаа нь Гүрж, Монгол болон Филиппин улсын Кавит-с цуглуулсан өрхийн өвөрмөц мэдээллийг ашиглан бизнес эрхлэхэд жендэрийн ялгааг судалсан болно. Тус судалгаа нь эрэгтэй болон эмэгтэй бизнес эрхлэгчид, тэдгээрийн үйл ажиллагааны талаарх ойлголтыг өгөхөөс гадна дээрх улсуудын болон жендерийн хооронд орлогын тодорхойлогч хүчин зүйлс нь харилцан адилгүй байгааг олон талт шинжилгээг ашиглан харуулж байна"

Англи хэл дээрхи судалгааг энд дарж уншина уу.   

Эх сурвалж: АХБ

Зураг:АХБ

"Энэхүү баримт бичиг нь Украины эсрэг дайн, улмаар ОХУ-ын эсрэг худалдааны хориг арга хэмжээ авснаас үүдэн импорт, экспортын гүйлгээний нэхэмжлэхэд ашиглагдах валютын сонголтондл ихээхэн өөрчлөлт орсныг баримтжуулж байна.  2022 онд Оросын юаниар нэхэмжилсэн импортын эзлэх хувь 17 пунктээр нэмэгджээ. Идэвхтэй юанийн своп шугамтай худалдааны түншүүдийн дунд юанийг гол худалдааны валют болгон ашиглах нь дунджаар 4 нэгжээр нэмэгджээ. Энэ нөлөө нь зөвхөн Оросын эсрэг эдийн засгийн хориг арга хэмжээ аваагүй гуравдагч орнуудад л ажиглагдаж байна. Юанийн нэхэмжлэхийн эзлэх хувь нь олон улсын зах зээлд хориотой цэргийн болон иргэний хэрэгцээний бараа болон үйлдвэрлэлийн барааны хувьд илүү ялгаатай өссөн байна.

"Ази, Номхон далайн бүс нутаг нь уур амьсгалын өөрчлөлтийг зогсоох дэлхийн хүчин чармайлтын чухал хэсэг юм. Бүс нутаг нь дэлхийн нийт хүлэмжийн хийн ялгаруулалтын 50 орчим хувийг бүрдүүлдэг бөгөөд бүс нутгийн олон улс уур амьсгалын өөрчлөлтийн сөрөг нөлөөнд өртөөд байна.

Энэхүү тайланд Ази, Номхон далайн бүс нутгийн уур амьсгалын санхүүжилтийн өнөөнгийн нөхцөл байдлыг үнэлж, хөгжиж буй гишүүн орнууд уур амьсгалын үйл ажиллагааг өргөжүүлэх, нүүрстөрөгчийн ялгаруулалтыг бууруулсан, тогтвортой өсөлтийг дэмжихэд хэрхэн ашиглаж болох талаар дүн шинжилгээ хийжээ."

Энэхүү судалгаа нь зах зээлийн эдийн засгийн нийгэмд үзүүлэх нөлөөллийн нийтлэг ойлголтыг сайжруулах, тэгш бус байдлыг шийдвэрлэхийн тулд санхүүгийн системийг өдөөхөд чиглэсэн. Уур амьсгалын хөтөлбөрөөс санаа авч, одоо байгаа тогтвортой санхүүгийн санаачилгуудаар дамжуулан бодлого, зохицуулалтын түвшинд зохих арга хэмжээг хэрхэн хурдасгах талаар мэдээллийг агуулсан. Нийгэм эдийн засгийн тэгш бус байдлын санхүүгийн тогтвортой байдалд үзүүлэх эрсдэлийн судалгааг дэмжих, нийгмийн ил тод байдлын стандарт болон эрсдэлийн удирдлагын хэрэгслүүдийг нэвтрүүлэх, сайжруулах, мөн тогтвортой санхүүжилтийн макро эдийн засгийн тодорхойлогч хүчин зүйлсийг дахин эргэцүүлэн бодох зэрэг асуудлаар засгийн газрууд, зохицуулагч байгууллагууд болон санхүүгийн байгууллагуудад зориулсан онцлох зөвлөмжүүдийг хэд хэдэн байгууллагууд, дэлхийн хэмжээний зөвлөлдөх уулзалтуудаас гаргасан туршлага, мэдлэгт тулгуурлан энэхүү судалгаагаар хүргүүлж байна.

ЭЗХАХБ-ын ЖДБ-ийн цахимжилт санаачилгын судалгааны үр дүнгээс

Дижиталчлал нь голдуу ЖДБ-ээс бүрдсэн жижиглэнгийн худалдааны салбарт гүн гүнзгий өөрчлөлтийг эхлүүлсэн. Жижиг бизнесүүд цахим болон уламжлалт худалдааны сувгуудыг хослуулсан холимог худалдааны хэлбэрийг түлхүү хэрэглэх болсон ч илүү олон бизнесүүдийг уламжлалт борлуулалтын аргаас холимог хэлбэр лүү шилжүүлэх нь дотоодын эдийн засагт асар их эерэг нөлөө үзүүлэх шинэ боломжуудыг нээх юм. Цахим худалдааны платформуудтай хамтран ЭЗХАХБ-ын зургаан оронд (Франц, Герман, Итали, Япон, Солонгос, Испани) явуулсан энэхүү судалгаа нь эдгээр платформоор дамжуулан цахим худалдаа эрхэлдэг жижиглэн худалдааны ЖДБ-үүдэд, тэр дундаа холимог худалдааны хэлбэрийг хэрэгжүүлж буй ЖДБ-үүдэд, бий болж буй давуу талууд болон тулгарч буй бэрхшээлийг илүү сайн ойлгох мэдээллийг оруулсан байна.

"Боломжийн тэгш бус байдал нь хүний ​​капиталыг буруу хуваарилахад хүргэдэг бөгөөд хувь хүний ​​эдийн засгийн шийдвэр гаргахад үзүүлэх нөлөөгөөр эдийн засагт нөлөөлж болно. Энэхүү судалгаа нь лабораторын туршилтын зарчмыг ашиглан боломжийн тэгш бус байдлын хөрөнгө оруулалтад үзүүлэх нөлөөг судалжээ. Боломжийн тэгш бус байдлын төрлийг санамсаргүй байдлаар сонгосны дараа субъектууд эрсдэлтэй хөрөнгө эсвэл хадгаламжид хөрөнгө оруулахаар сонгосон. Судалгааны үр дүнгээс харахад боломжийн тэгш бус байдал нь зөвхөн нөхцөл байдлаасаа хэт их шалтгаалж буй хүмүүсийн хөрөнгө оруулалтын сонголтод илүүтэйгээр нөлөөлж байна.

"Энэхүү судалгаагаар санхүүгийн байгууллагуудыг стратегиа шинэчилж, шинэлэг санхүүгийн хэрэгслээр дамжуулан нэмүү өртгийн сүлжээнүүдийг дэмжиж, илүү ногоон, шударга ирээдүйн төлөө хариуцлагатай хөрөнгө оруулалт хийхийг уриалж байна.

Дэлхийн нүүрсхүчний нийт ялгарлын гуравны нэгийг бүрдүүлдэг хүнсний салбар нь дэлхийн хүлэмжийн хийн ихээхэн хэсгийг бий болгож байгаа ч цэвэр, тогтвортой хүнс рүү шилжихэд хангалттай санхүүжилт хийгээгүй хэвээр байгаа бөгөөд уур амьсгалын санхүүжилтийн 4 хүрэхгүй хувийг л хөдөө аж ахуй, хүнсний салбарт олгодог байна. Хүнсний тогтолцооны өөрчлөлтийг хэрэгжүүлэх боломжит төр хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалт, түншлэлийг санхүүгийн салбарын оролцоо нь бий болгож чадна.

"ЭЗХАХБ-ХХААБ-ын Хөдөө аж ахуйн салбарын 2023 оноос 2032 он хүртэлх хэтийн төлөв нь хөдөө аж ахуйн түүхий эд болон загас агнуурын зах зээлийн үндэсний, бүс нутгийн болон дэлхийн хэмжээнд 10 жилийн хэтийн төлвийг үнэлсэн бөгөөд энэ нь ирээдүйд чиглэсэн бодлогын шинжилгээ, төлөвлөлт хийхэд ашиглагдах боломжтой юм. Сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд хөдөө аж ахуйн түүхий эд бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтөөс шалтгаалан дэлхийн хүнсний аюулгүй байдлын талаарх санаа зовинолт нэмэгдсэн бол энэ жилийн төлөв байдлын тайлан нь бордооны өртгийн өсөлт хүнсний бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтөд хүргэхээр байгааг харуулж байна.

"2011-2019 оны хооронд БНХАУ-ын хотуудын панел тоон өгөгдлийг ашиглан өндөр үр дүнтэй өргөн хүрээний хэмжүүрийн өгөгдөл дугтуйлах шинжилгээгээр дижитал санхүүгийн нүүрстөрөгч ялгаралтад үзүүлэх нөлөөллийг хэмжсэн. Энэхүү судалгаагаар дижитал санхүү нь нүүрстөрөгчийн ялгарлыг бууруулдаг гэдгийг нотолсон бөгөөд энэ дүгнэлт нь дээжийн сонголт, хэмжилтийн боломжит асуудал, судалгааны хугацааны сонголт, бусад бодлого зохицуулалт байгаа эсэх, боломжит эндоген чанар зэргийг харгалзсан ч ижил гарсан байна. Энэ нөлөөлөл нь, ядаж л зарим талаараа, ногоон инновацийг нэмэгдүүлэх замаар дамждаг байна.

"Хиймэл оюун ухаан ба хөдөлмөрийн зах зээл

Энэхүү Хөдөлмөр эрхлэлтийн төлөв байдал 2023 судалгаанд ЭЗХАХБ-ын орнуудын хөдөлмөрийн зах зээлийн сүүлийн үеийн хөгжлийг шинжилж үзсэн ба уг судалгаагаар ажиллах хүчний эрэлтийн хувьсал, ажиллах хүчний хомсдол, мөн өндөр инфляцийн үеийн цалингийн нөхцөл байдал, түүнтэй холбоотой бодлогод илүүтэйгээр анхаарал хандуулсан байна. Мөн хиймэл оюун ухааны (AI) хөдөлмөрийн зах зээлд хэрхэн нөлөөлж буй талаарх одоогийн баримтуудыг нэгтгэн дүгнэсэн.

“Жендэрийн хүртээмжийн энэхүү түүл нь залуу бизнес эрхлэгчдийг бизнестээ жендэрийн тэгш байдал болон хүртээмжтэй байдлыг дэмжих нөөцөөр хангаж байна. Энэхүү түүл нь бизнес эрхлэгчдэд авъяаслаг боловсон хүчний нөөцийг татах, хадгалж үлдэх, хүртээмжтэй ажлын байрыг бий болгох боломжийг олгож, өөрчлөлт шинэчлэлтийн замыг бий болгодоход чиглэгдсэн юм. Түүлкит нь жендэрийн талаарх өрөөсгөл хэвшмэл ойлголт, ялгаварлан гадуурхалтын талаарх мэдлэгийг дээшлүүлэх, тэдгээрийг арилгах бодит арга хэмжээг санал болгох зорилготой юм.”

2022 оны жилийн тоймд тус банк өнгөрсөн онд хэрхэн хөрөнгө оруулалтаа нэмэгдүүлж, мөн Украиныг эрчимтэйгээр дэмжиж ажилласан талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг оруулсан.

Украин дахь үйл ажиллагааны хажуугаар ЕСБХБ нь өөрийн ажилладаг бусад эдийн засгуудын цаг уурын өөрчлөлттэй тэмцэх, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, цахим чадавхийг бий болгох зэрэг бусад салбарын гол зорилтуудыг хангахад чиглэн ажилласан байна.

Онцлууштай нь ЕСБХБ-ны 2022 оны нийт хөрөнгө оруулалтын 50 хувийг ногоон хөрөнгө оруулалт эзэлж байгаа нь 2025 он гэхэд зонхилон ногоон банк болох банкны зорилттой нийцэж байна.