Өндөр инфляци, геополитикийн эрсдэлийн үед санхүүгийн тогтвортой байдлыг хамгаалах нь

Дэлхийн санхүүгийн тогтвортой байдлын тайлан нь дэлхийн санхүүгийн систем, зах зээлийн үнэлгээг гаргаж, хөгжиж буй зах зээлүүдийн санхүүжилтийг дэлхийн түвшинд авч үздэг.

Хөгжиж буй Ази улс уур амьсгалын бодлогын уулзвар дээр ирээд байна. Энэ бүс нутаг нь дэлхийн уур амьсгалын хямралд улам бүр хувь нэмэр оруулж бөгөөд уур амьсгалын өөрчлөлтөд маш эмзэг байдаг. Энэхүү тайлан нь Парисын хэлэлцээрийн дагуу хүлээсэн үүрэг, амлалт дээр үндэслэн хүлэмжийн хийн ялгаралтын замыг загварчилж, тэдгээрийг цэвэр тэг хүртэлх илүү оновчтой маршруттай харьцуулсан болно. Энэхүү тайлангаар эрчим хүчний салбар, газар ашиглалтад шаардлагатай өөрчлөлтүүдийг судалж, нийгэм, эдийн засгийн үр нөлөөг үнэлсэн. Уг тайланд бодлогын зардал, уур амьсгалын үр өгөөж, агаарын чанарын хамтын ашиг, хөдөлмөрийн зах зээлийн үр дүнг авч үзэж, үр ашигтай, тэгш шилжилтийн бодлогыг хэлэлцсэн байна.

Санхүүгийн байгууллагуудын гаргаж буй хөрөнгө оруулалтын шийдвэр нь Парисын хэлэлцээрийн зорилгод хүрэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг хэдий ч хөрөнгө оруулалтын хүлэмжийн хийн (ХҮ) нөлөөллийн хэмжээг тодорхойлж, үр дүнг ил тод, харьцуулж болохуйц байдлаар танилцуулах нь тийм ч амар ажил биш юм. Энэхүү нийтлэл нь санхүүгийн байгууллагуудад хүлэмжийн хийн ялгаруулалтыг үнэлэх, зорилтот түвшинг тогтоох, ил тод болгоход чиглүүлэх аргачлал, хэрэгслүүдийн талаарх олон нийтэд нээлттэй эх сурвалжуудын эмхэтгэл юм.

Ядууст туслах Зөвлөлдөх хэсэг (CGAP) нь технологид хамгийн бага буюу огт хөрөнгө оруулалт шаарддаггүй интервенцүүдээр дамжуулан бизнесийн дүн шинжилгээг хэрхэн сайжруулж болохыг олон туршилтаар дамжуулан харуулахыг зорьжээ. Энэхүү тайланд шинэ дижитал бүтээгдэхүүн, сувгийг хэрэгжүүлж буй ББСБ-уудад ямар боломжууд нээгдэх талаар арга барилын тойм болон анхны ажиглалтуудыг танилцуулж байна. Энэхүү тайлан нь хэрэглэгчийн зан төлөвт төвлөрсөн бизнесийн шинжилгээний ач холбогдлыг тайлбарлаж, ямар харилцагчийн зан төлвийг хэмжих нь хамааралтай болон энэ чадварыг дэмжих бизнесийн шинжилгээний практикийг хэрхэн бий болгох талаар тайлбарласан байна.

БНХАУ дахин хилээ нээсэн нь нийлүүлэлтийн сүлжээ, бараа, үйлчилгээний эрэлт хэрэгцээгээр дамжуулан бүс нутгийн эдийн засгийн өсөлтийг нэмэгдүүлэх болно. БНХАУ-ын эдийн засгийн өсөлт 2022 онд 3.0% байсан бол энэ онд 5.0% болж өсөх төлөвтэй байна. Энэтхэгийн дотоодын эрүүл эрэлт нь бүс нутгийн өсөлтийг мөн дэмжинэ: Энэтхэгийн эдийн засаг 2023 онд 6.4%-иар өснө гэж таамаглаж байна. Кавказ, Төв Ази, Зүүн Өмнөд Ази болон Номхон далайн орнуудын эдийн засаг аялал жуулчлал сэргэхийн хэрээр тэлэхээр байна. Үүний зэрэгцээ инфляци 2022 онд 4.4% байсан бол энэ онд 4.2%, 2024 онд 3.3% болж буурах төлөвтэй байна.

"Санхүүгийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх үндэсний стратегиуд эмэгтэйчүүдийн санхүүгийн хүртээмжийг дэмжих хэрэгцээг илүү онцолж эхэлж байна. Гэсэн хэдий ч Дэлхийн банк болон CGAP (Ядууст туслах зөвлөлдөх хэсэг)-ээс гаргасан энэхүү дүн шинжилгээ нь бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүдийн зээлийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, үндэсний хэмжээнд хүйсээр нь ангилсан санхүүгийн мэдээллийг цуглуулах болон дүн шинжилгээ хийх тал дээр сайжруулалт хийх боломжтой гэдгийг харуулж байна."

Дижитал зах зээлд өсөн нэмэгдэж буй өрсөлдөөний асуудлыг шийдвэрлэх нь

Дижитал зах зээл нь өрсөлдөөний хэд хэдэн шинэ сорилтуудыг бий болгосон. Өрсөлдөөний дараах бодлого нь тэдгээрийг бүхэлд нь, шаардлагатай хурдаар шийдвэрлэх боломжгүй юм шиг харагдаж байна. Эрдэмтэн судлаачид болон бодлого боловсруулагчдын дунд эдгээр зах зээлд өрсөлдөөнийг боомилж, бүтээмж, инновацид сөргөөр нөлөөлөхгүйн тулд өмнөх зохицуулалтын бодлого шаардлагатай гэдэгтэй нэлээд санал нэгдэж байна. Үүний үр дүнд ЭЗХАХБ-ын томоохон эдийн засагтай орнууд дижитал зах зээл дэх өрсөлдөөн болон шударга худалдааг дэмжих зорилгоор зохицуулалтын саналыг хэлэлцэж эсвэл аль хэдийн баталсан байна.

Геополитикийн тогтворгүй байдал, хурдацтай төлөвшиж буй болон шинээр гарч ирж буй технологи, бэлэн авъяас чадварын дутмаг байдал, мөн хувьцаа эзэмшигчид болон зохицуулалтын хүлээлт нэмэгдэж буй нь кибер болон бизнесийн удирдагчдын санаа зовж буй чухал сорилтуудын хэсэг болоод байна. Хэрэв өнгөрсөн жилийн Дэлхийн кибер аюулгүй байдлын төлөвт цар тахлын удаан үргэлжилсэн нөлөөлөл, мөн хурдацтай дижиталчлалын үр нөлөөг тусгайлан авч үзсэн бол энэ жилийн Дэлхийн кибер аюулгүй байдлын төлөв тайлан нь улам бүр хуваагдмал, урьдчилан тааварлашгүй ертөнцийн талаарх санаа зовоож буй асуудлуудыг гаргаж ирсэн байна.

Ойгоос гарах хараахан болоогүй байна

"ЕСБХБ-ны бүс нутгуудын эдийн засгийн өсөлт 2022 оны 1-9 саруудад өмнөх оны мөн үеийнхээс 3.2%-р (жилийн өсөлт 2.4%) өссөн ч Украины дайн болон Ковид-19 дараах сэргэлтийн эрч саарсны улмаас 2021 онтой харьцуулахад өсөлт удаашралтай байна.

"Жижиг, дунд бизнес (ЖДБ) болон дунд хэмжээний компаниуд нь нийт компаниудын 90%-ийг бүрдүүлдэг бөгөөд дэлхийн хэмжээнд ажлын байр, ДНБ-ий 70 орчим хувийг бий болгодог ч жижиг хэмжээтэй байдгийн үр дүнд эдийн засгийн цочрол, үймээн самуунд хамгийн их өртдөг.

Сингапурын Үндэсний Их Сургуультай хамтран боловсруулсан энэхүү тайлан нь ЖДБ-үүд ирээдүйн бэлэн байдлаа нэмэгдүүлэх стратеги, арга замыг хэрхэн боловсруулж болох талаар тодруулсан болно. Энэхүү тайланд тодорхой бус байдлын үед даван туулах чадвараа сайжруулахад байгалийн авхаалжаа хэрхэн өрсөлдөх давуу тал болгон ашиглаж болох талаар гурван тулгуурт аргыг санал болгож байна.

"Энэхүү тайлангаар ухаалаг худалдааны болон хөрөнгө оруулалтын бодлого, зохицуулалтын түвшний хамтын ажиллагаа нь хэрхэн Ази, Номхон далайн бүсийн эдийн засгийг уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх, цар тахлын дараах сэргэлт болон уян хатан, тогтвортой хөгжлийг дэмжихэд тусалж буйг харуулсан байна.

Дэлхийн нэмүү өртгийн сүлжээ, хөрөнгө оруулалт, хүмүүсийн шилжилт хөдөлгөөн, бүс нутгийн хамтын ажиллагааны санаачилга зэрэг сэдвүүдэд дүн шинжилгээ хийж, бүс нутагт одоо тулгарч буй эдийн засаг, байгаль орчны сорилтуудыг тоймлон харуулав. 

"ЖДБ нь эдийн засагт томоохон үүрэг гүйцэтгэдэг боловч ихэнх тохиолдолд санхүүгийн хүртээмж дутмаг байх нь тэдний хувьд маш том саад бэрхшээл болдог. Санхүүгийн дижитал үйлчилгээ (DFS) нь шинэ дижитал бүтээгдэхүүн, үйл явцын автоматжуулалтыг идэвхжүүлснээр санхүүжилтийн шинэ эх үүсвэрт хандах, уламжлалт тоглогчдын хүртээмжийг сайжруулах замаар ЖДБ-ийн санхүүжилтийн зөрүүг арилгахад тусална. Гэсэн хэдий ч ЖДБ-ийг дижитал санхүүгийн бүтээгдэхүүнийг бүрэн нэвтрүүлэхэд саад бэрхшээл, сорилтууд байсаар байна. Бодлого болон зохицуулалтын арга барилууд нь DFS-ээр дамжуулан ЖДБ-ийн санхүүжилтийн хүртээмжийг сайжруулах боломжийг бий болгоно."